پنجه زنی گندم و جو یکی از مراحل مهم رشدی و تعیین کننده میزان عملکرد است. منظور از پنجه ساقه‌هایی است که پس از کشت گندم و جو رشد می‌کنند. همینطور ساقه اصلی یا نیام در این مرحله تشکیل می‌شود. پنجه زنی به منظور حفظ تراکم و سبز شدن یکنواخت اتفاق می‌افتد و وابسته به شرایط مختلف، تعداد پنجه‌های متفاوتی تشکیل می‌شود. افزایش تعداد پنجه همیشه مفید نیست زیرا تنها پنجه های موثر برای ما اهمیت دارند و اگر تعداد پنجه بسیار زیاد باشد علوفه‌ای شدن را به دنبال داشته و عملکرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از اهمیت آبیاری و تغذیه در این مرحله نباید غافل شد. اگر در این مرحله، رطوبت کافی در خاک وجود نداشته‌باشد باید آبیاری مناسب انجام شود. با توجه به اینکه گندم و جو در مراحل رشدی مختلف نیاز متفاوتی به عناصر غذایی دارند، در این مرحله برای تشکیل خوشه با کیفیت باید اصول تغذیه‌ای را در نظر داشته باشید و جهت افزایش عملکرد از نظر متخصصان تغذیه بهره بگیرید.
پرسش و پاسخ
- پنجه زنی چیست و به چه دلیل اتفاق می‌افتد؟
هر بذری از گندم و جو که کشت می‌شود و سبز می‌شود چند ساقه دارد، به هر کدام از ساقه ها پنجه می‌گویند. گندم و جو به دلیل حفظ تراکم پنجه می‌زنند. اگر سبز شدن غیر یکنواخت باشد پنجه زنی اتفاق می‌افتد تا تراکم حفظ شود و گیاه مقاومت بیشتری به سرما داشته باشد.
- آیا تعداد پنجه زنی زیاد به معنی عملکرد بالاست؟
ارقام مختلف تعداد پنجه‌ی متفاوتی دارند. تعداد پنجه بسته به شرایط مختلف متغیر است. اگر تعداد پنجه‌ی موثر که تبدیل به خوشه می‌شوند زیاد باشد، باعث افزایش عملکرد می‌شود اما در گیاه گندم و جو اگر تعداد پنجه بیش از 5 عدد باشد علوفه‌ای می شود و توان گیاه برای تولید خوشه کم می‌شود.
- کنترل چه عواملی در پنجه زنی اهمیت دارد؟
گندم و جو در مرحله‌ی پنجه زنی به آبیاری بسیار حساس است چون در این مرحله نیام یا خوشه‌ی اولیه تعریف می‌شود اگر آبیاری و رطوبت مناسب نباشد خوشه‌ی با کیفیت تولید نمی شود. کود اوره نباید بیش از حد استفاده شود چون کود اوره به مقدار زیاد سبب تشکیل پنجه‌های غیر موثر می‌گردد. محلول پاشی عناصر ریز مغذی و پتاسیم نیز سبب افزایش تعداد خوشه‌ی نهایی می‌گردد.